Hierna worden in het kort de belangrijkste onderwerpen in de schuldhulpverlening uitgelegd:
- Wat is schuldhulpverlening?
- Wie kan schuldhulpverlening aanvragen?
- Waar en hoe kan ik schuldhulpverlening aanvragen?
- Welke verplichtingen heb ik?
Wat is schuldhulpverlening?
Heeft u schulden die u niet meer kunt betalen? En komt u er zelf niet meer uit? Dan kunt u hulp vragen bij de gemeente. De gemeente kan bijvoorbeeld de volgende vormen van schuldhulpverlening bieden:
Rust brengen in uw situatie
In sommige gevallen kan het nodig zijn om eerst rust te brengen in uw (financiële) situatie. Dit wordt ook wel stabilisatie genoemd. Tijdens deze periode bekijkt de gemeente samen met u hoe u uw inkomen en vermogen kunt vergroten. De gemeente zal verder aangeven hoe u uw schulden kunt stabiliseren. De gemeente wil ervoor zorgen dat u betalingsafspraken nakomt om bijvoorbeeld huisuitzetting of afsluiting van energie en water te voorkomen. Ook wil de gemeente voorkomen dat er nieuwe schulden bijkomen. De gemeente kan u verplichten gebruik te maken van Hulpverlening om iets aan de oorzaak van uw schulden te doen.
Het treffen van een schuldregeling
Als de gemeente een regeling met uw schuldeisers wil afspreken, krijgt u te maken met een overeenkomst. De gemeente onderzoekt hoeveel schuld u precies heeft. Dan gaat de gemeente berekenen hoeveel u kunt aflossen. Dit heet de afloscapaciteit. De gemeente houdt daarbij rekening met uw inkomsten en bepaalde uitgaven, zoals uw ziektekosten en woonlasten. Het aflossen kan op twee manieren:
- Bij een schuldbemiddeling betaalt u zelf een bepaald bedrag aan de schuldeisers.
- Bij een saneringskrediet betaalt niet u, maar de gemeente het bedrag dat u moet aflossen aan de schuldeisers. U moet vervolgens het krediet aan de gemeente aflossen.
De gemeente stuurt al uw schuldeisers een voorstel. Daarin staat welk deel van de schuld u gaat terugbetalen. Gaan al uw schuldeisers akkoord met het voorstel? De schuldregeling kan starten. Na afloop van de schuldregeling verleent de schuldeiser u finale kwijting. De schuldeiser scheldt u daarmee de overblijvende schulden kwijt. Sommige schuldeisers verlenen geen finale kwijting. Het gaat bijvoorbeeld om het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) en de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO, vroeger de IB-groep). Heeft u schulden bij deze organisaties? U zult deze schulden na afloop van de schuldregeling verder moeten afbetalen.
Nazorg
Ook de nazorg valt onder schuldhulpverlening. Met de nazorg wil de gemeente voorkomen dat u opnieuw te maken krijgt met problematische schulden.
Wie kan schuldhulpverlening aanvragen?
In principe kan iedereen schuldhulpverlening aanvragen. Rechtspersonen zoals een vereniging of stichting kunnen geen beroep doen op schuldhulpverlening. Voor zelfstandigen, dak- of thuislozen, vreemdelingen en Gezinnen met minderjarige kinderen kunnen aparte regels gelden. Bent u jonger dan 18 jaar? Dan is vertegenwoordiging noodzakelijk door een van uw ouders of een voogd.
Waar en hoe kan ik schuldhulpverlening aanvragen?
U kunt schuldhulpverlening aanvragen bij uw gemeente. Soms is er bij de gemeente een speciaal loket voor het aanvragen van schuldhulpverlening, maar dat hoeft niet. Als u zich bij de gemeente meldt, kunnen ze u daar verder helpen. Ontvangt u een bijstandsuitkering? Dan weet uw consulent meestal wel hoe u een aanvraag voor schuldhulpverlening kunt indienen.
Na de aanvraag krijgt u een Intake. Tijdens de Intake zal de gemeente samen met u bepalen welke hulp u nodig heeft. Er kan een wachttijd zijn voordat u een intake krijgt. Tijdens de Intake moet de gemeente vertellen hoe lang de schuldhulpverlening ongeveer zal duren. Dat heet doorlooptijd.
| Aanvraag → Intake | Intake → Schuldhulpverlening → Resultaat |
| = wachttijd | = doorlooptijd |
De gemeente mag u schuldhulpverlening weigeren als u al eerder gebruik van schuldhulpverlening heeft gemaakt. Of als u fraude heeft gepleegd. De gemeente kan ook regels hebben opgesteld over andere situaties waarin u geen recht op schuldhulpverlening heeft.
Welke verplichtingen heb ik?
Als u schuldhulpverlening aanvraagt of ontvangt, heeft u verplichtingen:
| Inlichtingenplicht |
U bent verplicht alle inlichtingen te verstrekken die van belang zijn voor de schuldhulpverlening. De gemeente zal u om inlichtingen vragen, maar u moet ook ongevraagd inlichtingen verstrekken. |
| Medewerkingsplicht | U bent verplicht mee te werken als de gemeente dat vraagt. De gemeente kan u bijvoorbeeld verplichten te solliciteren naar werk. |
| Identificatieplicht | Als de gemeente dat vraagt, bent u verplicht een geldig legitimatiebewijs te verstrekken. |
| Verplichtingen op basis van een overeenkomst | De gemeente kan met u een overeenkomst sluiten. In de overeenkomst kan de gemeente extra verplichtingen voor u opnemen. |
| Verplichtingen als u bijstand heeft | Mensen met een bijstandsuitkering hebben verplichtingen die ook van belang zijn bij schuldhulpverlening. |
Houdt u zich niet of onvoldoende aan deze verplichtingen? Dan kan de gemeente besluiten om uw aanvraag voor schuldhulpverlening niet te behandelen. Als u de plichten die bij de bijstandsuitkering horen niet nakomt, kan uw bijstandsuitkering worden verlaagd.