De minister van VWS heeft de Nationale ombudsman een brief gestuurd met een reactie op zijn vragen. Uit deze brief blijkt dat de minister er bewust voor heeft gekozen om per 1 januari 2019 met een tussenvariant al een eerste stap te zetten naar een nieuw, vast abonnementstarief. Dit geldt via een algemene maatregel van bestuur (AMvB) alvast voor maatwerkvoorzieningen. Voor een volledige invoering voor wmo-voorzieningen is een wetswijziging nodig. Deze wordt naar verwachting per 2020 gerealiseerd.
Omdat het om (tijdelijke) wet-en regelgeving gaat, vindt de ombudsman dat er voor nu geen verdere rol voor hem is weggelegd. Wel constateert hij dat de systematiek met de verschillende bijdragen ingewikkeld is. Twee systemen met twee verantwoordelijken (landelijk en decentraal) lopen door elkaar. Dit zorgt ervoor dat er grote verschillen tussen burgers kunnen ontstaan.
Wat vooraf ging
18 februari 2019: Het nieuwe abonnementstarief Wmo: vallen sommige mensen buiten de boot? Nationale ombudsman vraagt minister VWS om opheldering
De Nationale ombudsman ontvangt sinds enkele weken klachten en signalen van burgers over de invoering van een nieuw, vast abonnementstarief eigen bijdragen van €17,50 voor hulp en ondersteuning vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo). Er is veel onduidelijkheid over dit nieuwe tarief. Reinier van Zutphen: "Daarom vraag ik minister De Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) om een reactie op de vragen voor wie dit nieuwe tarief is bedoeld en op welke wijze gemeenten het dienen toe te passen. Mensen moeten goed geïnformeerd worden over de kosten van een voor hen belangrijke zorgvoorziening en weten waar ze aan toe zijn".
Waar gaan de signalen over?
Toch oude bedrag betalen - Uit de klachten blijkt dat mensen voor huishoudelijke hulp nog steeds het oude bedrag aan eigen bijdrage moeten betalen, terwijl zij hadden verwacht per 2019 over te gaan naar het voor hen lagere, vaste tarief van €17,50. Zij kennen anderen, ook uit hun eigen gemeente, die voor diezelfde hulp wel het nieuwe tarief aan eigen bijdrage betalen. Mensen begrijpen dit niet en vinden dit onrechtvaardig. De informatie vanuit de overheid over dit onderwerp was duidelijk: voor iedereen een nieuw, vast tarief voor hulp en ondersteuning vanuit de Wmo. Deze boodschap blijkt nu niet juist te zijn: het nieuwe tarief geldt alleen voor maatwerkvoorzieningen. Als gemeenten huishoudelijke hulp als algemene voorziening hebben aangemerkt, betalen deze mensen gewoon nog het oude (hogere) bedrag.
Stapeling van facturen - Als gemeenten huishoudelijke hulp (gedeeltelijk) als algemene voorziening aanbieden en mensen daarnaast ook gebruik maken van maatwerkvoorzieningen uit de Wmo, ontvangen zij meerdere facturen. Eén van de gemeente en één van het CAK. Dit lijkt alsnog op een stapeling van eigen bijdragen, terwijl deze maatregelen uit het Regeerakkoord juist bedoeld waren om dit te verminderen.
Onduidelijke informatieverstrekking - De informatie vanuit de overheid was: voor iedereen een nieuw, vast tarief voor hulp en ondersteuning vanuit de Wmo. Dit blijkt toch anders. De informatieverstrekking lijkt onduidelijk te zijn geweest.